10 çıtalı Kovanı böldünüz işlemi
petek içinde günlük var ise; dışarıdan verdiğiniz anayı kabul etmez öldürüp, meme yaparlar. Dikkat edin bölüp, hazır ana verdiğiniz peteklerde günlük olmasın. – Bu güne kadar kovanın anasını değiştireceğim de, eski anayı öldürüyor veya dışarıya alıp, bu kovanı 2 gün anasız bekletip, kafes içerisinde yeni çiftleşmiş ana veriyordum. 3 çita olarak böldüğüm ve petek üzerinde günlük ve kapalısı olan kovana, arı sayısı az onun için hemen kabul ederler, diye kek teli açılmış hazır ana verdim ki, hemen anayı alsınlar. 3 tam gün sonra kontrol ettim; Kutu içerisindeki kek yenilmiş, işçi arılar çıkmış, ana ise kutu içerisinde. Petekleri kontrol ettim. 2 tane meme yapmışlar. Memeleri parçaladım. Kutu içerisindeki ana nın telini tekrar raptiyeleyip aynı yere koydum ki, iyicene alışsınlar. İki gün sonra kontrol ettim, kabul etmişler.Hazır ana vereceğiniz kovandaki, günlüklü çitaları arısız ve geçici olarak başka kovana koyup, kafes içerisindeki anayı koyup 2 gün bekleyiniz. Sonra telini açıp, 2 gün daha bekleyip, ananın kafesten çıkıp – çıkmadığını kontrol ediniz. En zahmetsiz ve tehlikesiz yöntem bu. Diğer taraftan içinde günlük ve kapalısı olan anasız kovanı, 1,5 gün bekletip kafes içinde hazır ana verdim. Kontrol ettim, hiç meme hazırlığı yoktu. 5 gün sonra kontrol ettim, ana çıkmış, çita üzerinde geziniyor. Ama çitaları üzerinde açık – kapalı 10 adet meme var. Memenin birini ana kemirmiş. Diğerlerini de ben temizledim. Velhasıl, bildiğim dediğin arının ne yapacağını, ancak kendi bilir. Buda bir tezatlık.
B – Çita üzerinde bulunan memelerden aynı gün içerisinde 2 veya daha fazla ana çıkıyor. Ve 2 ana birbirine saldırıp, yumak oluyorlar. Bu dövüşler anında kavga yapan anaları görmemiş olabilirsiniz. Ama kovan içinde kavga eden analar var ise,dövüşü kazanan ana kovana lider olur .
C – Arılı çitaları dışarıya çıkarttınız. Bir şekilde arılar kazara kovan dışına döküldüler. Kovanın dış yüzeyinde veya toprak üzerinde arılar küme olmuşlar, ayrılmıyor iseler, buraya dikkatli yaklaşıp bakınız. Orta yerinde ana arı olabilir. -var ise – Elinizde fazla tutmadan ve sıkmadan hemen alıp vaya alamıyor iseniz; kovandan bir tane arılı çita alıp ananın olduğu yere yaklaştırınız. Ana çita üzerine çıkacaktır.
Ç – Kafes içerisinde hazır ana arınız var. Lakin bir kaç gün yeni kovanına koyamayacak iseniz : Ana Kafeslerini, örtü tahtası üzerinde şerbetlik var ise, arıları şerbet içmek için çıkış yaptıkları açıklığın bir kenarına tel kısmı yukarıya bakacak şekli ile koyup, şerbetlik kapağını kapatınız. Ve/veya (sıcak günlerde) Elinizde daha çok kafes var ve hepsini bir arada tutmak istiyor iseniz; kuvvetli bir kovanın örtü tahtasını -sıcak havalarda- çekip alınız. Analı kafeslerin hepsinin tel kısmı yukarıya bakacak şekli ile çitaların üzerine diziniz. İşçi arılar, kafes içerisindeki anaya hizmet edeceklerdir.
D – Kovanı açtınız, çitalara bakarken ana arının uçup gittiğini gördünüz. Ana uçup giderken, kovan hangi durumda ise, üstü açık, çita dışarıda iken vb şekillerde, ≈ 1 saat bekletiniz. Siz orada iken gitti ise, siz de o yerde bulununuz. Ana yakın yere gitti ise gelecektir – gelebilir. 2011 yılında iki tane ana nın kaçmasına neden oldum. Bir tanesi, ben aynı kovanın yanında iken, ≈ 30 dk. sonra geriye geldi. 2013 senesinde ise, başka bir ana iki kere uçup gitti – geldi. Peki, ana neden uçtu? Ana daha tazedir çiftleşmemiş veya yeni çiftleşmiş ama günlük atmamıştır. Arıcı arkadaş anayı huzursuz eder, ürkek olur kaçar. Diğer bir neden ise sakat ve eski anayı, arılar istemez. Üzerine çullanırlar. O an tesadüfen arıya bakarken olayı görürsünüz. Ana arıyı arıların ellerinden kurtarırsınız ana, can havli ile uçar. Gidecek yeri yoktur, geriye gelir, tekrar kaçmak zorunda kalır ve gider…Kalırsa, zaten ölecek.
E – Kuvvetli kovandan bir kaç çitayı alıp, zayıf ile birleştireceğiniz de dikkat ediniz, ana arıyı öbür kovana götürmeyin. İki kovanınızda, anasız kalır.
F – Ana arıyı satın aldınız. Çitalarda günlük yok ise; Kafes içerisinde anasız kovana koyup, En az 2 gün kapalı şekli ile kalmalı. Daha sonra kek tarafındaki teli açıp tekrar aynı yere koyunuz. Kovandaki arılar keki bitirdiklerinde ana arı ile temasa geçerler. Kafesi kontrol ettiniz, ana çita üzerinde geziniyor ise, hayırlı olsun. Veya, çita gözlerinde günlük var ise; bu geçen 3 – 5 gün içerisinde ana memesi yapmaya başlarlar veya yaparlar. Bu durumu gördünüz. Hemen anayı kutusunda dışarıya alınız. Öldürürler. Yinede bu kafesteki anayı verecek iseniz, 5 gün daha bekleyin. Bu süre zarfında kafesteki anayı güneş görmeyen sıcak bir yerde bekletiniz. Arada bir, parmak ucunuzla tel üzerine su sürünüz. 5 gün sonra yapılan bütün memeleri sıyırıp anayı tekrar aynı yere telli şekli ile koyunuz. 2 gün bekletiniz. Meme olmadığını anladığınızda, telin ağzını açıp, keki kalem ucu ile hafifçe oyup aynı yere koyunuz. Ana başlangıçta normal günlük atar. 8 – 10 gün sonra kontrol ettiniz, erkek yavru gözleri oluşmuş. Olabilir. Ana arı, eksik çiftleşmiş. Yetiştirici, ananın ilk günlük atımını gördükten sonra, garantili olduğunu düşünerek sana satar. Burada, ana arı yetiştiricisinin hatasını aramayınız. Gidin değiştirin veya başka yerden alınız.
G – İlla ana boyalı olacak diye bir şart yok. Önemli olan sizin bilmeniz. Onun için en azından, O kovan kapağı içine yapıştıracağınız bir kağıda not tutmanız yeterlidir. Kesinlikle kovan içerisindeki anayı her hangi bir boya ile boyayıp, kovan içerisine salmayınız. Değişen kokudan dolayı anayı hemen öldürürler. (yaşadım)
H – Hazır aldığınız ana uzun bir süre günlük atmaya bilir. ( Ana, sadece kışın veya soğuklarda günlük atımını bırakmaz. Bal biriktirme sezonu olan aylarda özellikle ağustos ayından itibaren günlük atımını azaltır veya bırakır.) 2014 Nisanında aldığım hazır ana, tam 42 gün günlük atmadı. İlk geldiği gün çelimsiz bir ana iken geçen zaman içerisinde boyu uzadı, güzelleşti . Öldürmeye elim varmadı. Tamam, ana günlük atmıyor – atamıyor idi ama neden, bilmiyor ve bilemem. –illa bu böyledir demiyorum ama, !! – bir şey dikkatimi çekti. Bu ananın olduğu kovan içerisinde bir tane erkek arı yoktu. Diğer kovanlardan erkek arıları tutup, bu kovana koydum. İki gün sonra petekleri kontrol ettiğimde, günlük vardı.
I – Ana arıyı normal şartlarda kendiniz yaptırırsınız. Nasıl? Bunun için fazla beklemeyiniz. -sahte anaya gitmemiş- anası olmayan kovana, İçinde günlüklü kapalısı olan arılı veya arısız 1 – 2 çitayı, koyunuz. Veya gözünüze kestirdiğiniz kuvvetli bir kovandan, arılı günlüklü iki çitayı başka bir (ruşet) kovana koyup buradan 4 – 5 km uzağa götürünüz. Burada, ana memesi yaptıracağınız kovana 4 gün boyunca azar azar şerbet veriniz. Bu süre zarfında bol arı sütlü ana memesi oluşacaktır. Böylece bu kovanın anasını yaptırmış olursunuz.
İ – Sahte anaya gitmiş kovana, başka kovandan günlüklü çita koyup yeni ana yaptırmaya kalkışmayınız. Sahte ana, ana memesi yapılmasına müsaade etmez, İşçi arılar ana memesi yapsalar bile, çıkacak yeni anayı sahte ana, öldürür. Zaman ve arı kaybedersiniz. Yapacağınız en temiz, en kolay yöntem: Önce boş bir kovan hazır ediniz. Sahte analı kovanı arıları ile birlikte yerinden kaldırıp, boş kovanı aynı yere koyunuz. Çita üzerindeki tüm arıları bu boş kovana silkeleyin. İçinde günlük ve/veya kapalısı olan çitalarıda diğer kovanlara dağıtınız. Bu çitasız arıları 2 gün bekletiniz. Sahte ana, ana olduğunu unutacaktır. 3. gün başka bir kovanlardan alacağınız, içinde günlük ve kapalı gözler olan 1 – 2 çita ile arının sayısına göre, ham temiz çitaları, bu çitasız kovana koyunuz. Yalnız, çıkarttığınız eski çitaları koymayın. Bu kovanı 4 gün, azar azar şerbetleyin. ki, arı sütleri bol olsun. b – Diğer bir yöntem ise Başka, çok kuvvetli bir kovan ile birleştiriniz. Tercih sizin. – F maddesine göre hazır ana vermeyiniz –
J – Anasız kalan arı, günlük var ise Antalya bölgesinde Zemheride bile hemen aynı gün ana memesi yapmaya başlar. Bir kaç kovanın olduğu arılıkta erkek arı (ihtiyaçtan dolayı) buluna biliyor. ( Manavgatta; 1 Aralık 2014 günü, Anası ölmüş ana arı -ruşet- kovana, günlüklü küçük çitayı koydum. 18 Ocak 2015 günü bu kovanı kontrol ettiğimde ana arı geziniyor ve 4 çitanın 3 de kapalı var idi.) Yeterince çiftleşmemiş olabilir ama bu yazdıklarım olur ve oluyor. Ki, her yerde bu olur, olacak demiyorum. Müstesna, kaideyi bozmaz. Ayrıca analı – anasız bütün kovanlara, dışarıda kalan her hangi bir ana arı giriş yapa bilir. Önemli olan bu kovan arılarının bu anayı kabul edip – etmemesidir. Ana arı sadece bala bakıp günlük atmaz. Arı için bal yemek ise, polende ekmeğidir. Kışın ana arı uçuş tahtası veya bölgesinde avare avare dolaşıyor ve kovan içerisinde arı bitme durumunda ise; bu anayı öldürüp sağ kalan arıları bir kovanın önünde silkeleyıniz, Arılar o kovana girerler.
K – Çitanın alt kenar ve yan kenarlarında açık – kapalı memeler var ise; bu oğul memesidir. – Ben oğul istemem, demekte geç kaldınız. Orta iç kesimlerde olan meme, ana değiştirme memesidir. Siz her ne kadar bu memeleri bozarsanız bozunuz, O kovan oğula gidecektir. Bozmanız, sizin için zaman kaybıdır. Ya çok çitalı çitalı arıyı 2 – 3 parçaya bölünüz veya memeleri sıyırıp, diğer kovanlarla birleştiriniz. Yada bırakın oğula gitsin. Ayrıca, ilavedeki çitalarda meme olur ise, hemen bozun. Meme yapmasının bir kaç nedeni var. Yiyeceği bol olur, meme yapar. Ana arı kuluçkalıktan başka yere gitmez, sizde içinde günlük olan çitayı ilaveye korsunuz, meme yaparlar.
L – Çıkan oğulu istiyorsanız, yeni bir kovana koyunuz. Şayet çıkan oğulu istemiyorsanız, Oğul arıyı konduğu yerden alıp yere dökünüz. I. ve 2. oğulda 1 ana, daha sonraki oğullarda ise çok ana bulunur. Bütün anaları bulup o yerden uzaklaştırınız veya anaları öldürün. Çıkan oğul, çıktığı kovana dönecektir.
M – Her ihtimale karşı kovanın oğula gitme durumu var ve oğul istemiyor iseniz: Çitaları kontrol ediniz. Memeli olan çitaları aynı kovanda bırakıp, üzerinde ana olan memesiz çitaları başka bir kovana alıp, 5 km uzağa götürünüz. Anasız memeli çita ile kalan arılar kendilerine yeni ana yapar ve çıkıp gitmezler.
N – Kovanlarınız sahil bölgesinde iken -portakal bahçesine yakın iseniz- nerede ise günlük petek işlenir. Bu durumda sadece haftada bir az şerbet veriniz. Çok verirseniz, iki çitalık arı bile olsa, oğul verir. İç bölgelere geldiğinizde ana arının günlük atımı azalır veya kesilir. Arılar fazla çalışmaz. Neden? Aynen insan gibi. Havanın soğuğundan – sıcağından etkileniyor. Arının uçuş deliğini daraltınız. Serin hava girişi azalsın. Boş yerlere Strafor koyunuz. Mayıs ayı değişken iklime sahiptir.
O – Peteklere bakarken ana yı gördünüz. Arılar ananın üzerine üşüşmüşler, bir yere salmıyorlar, ayaklarından asılıyorlar! Ne demek? Bu anayı istemiyorlar. Ananın, kendi istedikleri yerlere günlük atmasını istiyorlar. Yani, sadece anayı değiştirmek istiyorlar. Anayı değiştiriniz veya arıları başka bir analı kovan ile birleştiriniz.
Ö – İlk oğul ESKİ ANA ile çıktı. Kalan arı yeni çıkan anayı kabul etti ve yeni oğula gitmeyecek iseler, çita üzerindeki kalan diğer memeleri, ana veya arılar kemirir ve meme içerisindeki anayı öldürürler. Veya siz yeni bir oğul daha istemiyor iseniz, diğer memeleri temizleyiniz. Çıkan oğula, ana arı günlük atıp, kapalısı oluncaya kadar şerbet, vermeyiniz. ( kimi arıcılar şerbeti verin, teşvik olur, diyorlar! denemedim)
P – Genç arının renkleri eski anaya göre koyu parlak, boyu kısa ve şişman, hareketleri hızlıdır. Ana arı yaşlandıkca karın kısmı incelir ve boyu uzar, siyah halkalar arası açılır, sarı renkleri ortaya çıkar, hareketi yavaşlar. Karın kısmındaki siyah halka sayısı ilk çıktığında ve kadar ise, 4 sene sonrada aynıdır.
R – İlk defa günlük atmış ama daha kapalısı olmamış kovana, başka kovandan kapalı çita ve arı koymayınız. 03.2014
S – Kuluçkalık, çita ve arı ile doldu. Dışarıdan nektar akımının bollaştığı ana kadar anayı aşağıya hapsetmeyin. Mümkün oldukça içinde günlük olan çitaları ilaveye koymayınız. Ana arı bu kısma uğramaz ise arılar burada meme yaparlar. Memeleri gördüğünüzde, kesiniz. Bal sezonunda oğul istenmez.
Ş – Her canlı gibi Ana, KIŞLIK nektarın depolanması için temmuz, ağustos aylarında günlük atımını azaltır.
Bu kategoride henüz ürün Yok.